Burn-out begrijpen, voorkomen en behandelen in het samenspel van organisatie en individu

Burn-out lijkt laatste decennia steeds vaker voor te komen. Veelal wordt de oorzaak in het individu gezocht: de persoon moet minder perfectionistisch zijn of assertiever. Maar het is steeds de werkomgeving waar de burn-out ontstaat.

Het model van de Transactionele Analyse biedt een taal en instrumenten om burn-out te begrijpen, voorkomen en behandelen, en richt zich zowel op de rol van de organisatie als op het individu. Begrenzen is hierbij het toverwoord. Organisatie en individu sámen hebben de oplossing in handen!

Vaak wordt burn-out in de hand gewerkt door de wisselwerking tussen individu en organisatie. Mensen met een werkstijl waarin ze erg hun best doen of graag aardig gevonden worden, werken vaak in organisaties waar deze stijl gestimuleerd wordt en nee zeggen geen optie lijkt. Organisaties waarin het motto is ‘als je hier werkt, is het geen baan van 9 tot 5’ trekken medewerkers aan die zich (te) lang groot en sterk houden. Zo wordt ongezond gedrag van het individu in die organisatie niet afgeremd, maar juist aangemoedigd, met alle negatieve gevolgen van dien.

In deze tweedaagse cursus, gegeven door psychiater (Moniek Thunnissen) onderzoeken we hoe deze wisselwerking er precies uitziet op organisatie- en op individueel niveau. Moniek schreef samen met organisatiedeskundige Marian Timmermans een boek: Transactionele Analyse bij burn-out. Voor organisatie en individu. Via oefeningen en het bespreken van casuïstiek wordt in de praktijk geleerd hoe hulpverleners deze visie kunnen toepassen in hun dagelijkse werk.

aan de orde komen:

• ego toestanden als manier om naar het individu en naar de rollen in de organisatie te kijken;
• transacties die helpend zijn om te begrenzen en moedige gesprekken te voeren;
• het voorkomen of doorbreken van psychologische Spelen en ziekmakende patronen;
• de ongezonde manieren waarop mensen zich staande houden en hoe dat anders kan.

doelstelling:

Na afloop van de cursus hebben de deelnemers:

• kennis van de kwetsbaarheden van organisatie en individu als het gaat om burn-out;
• inzicht in de manier waarop organisatie en individu op een negatieve manier elkaar opjutten;
• geleerd wat het belang is van begrenzen, en hoe je dat concreet doet: als hulpverlener zelf in je eigen leef- en werksituatie, en hoe je dat overbrengt aan cliënten;
• geleerd hoe je (in organisaties) moedige gesprekken kan voeren met gebruik maken van concepten uit de Transactionele Analyse.  

inhoud:

dag 1:

• kenmerken van organisaties die kwetsbaar zijn voor burn-out, zoals te veel werk, gebrek aan controle, conflicterende waarden, onduidelijke grenzen, slechte emotieregulatie en tekortschietend leiderschap;
• individuele kwetsbaarheid voor burn-out: werkstijlen en vroege besluiten, gebrek aan hechting en vertrouwen;
• hoe werken individu en organisatie op elkaar in: de scriptcirkels.

dag 2:

Interventies gericht op het vestigen en handhaven van gezonde grenzen door middel van moedige gesprekken met daarin:

• helder contracteren, vooral op psychologisch niveau;
• balans tussen de ego toestanden en rolbewustzijn;
• gezonde werkstijlen en het model van de drenkeling;
• van dramadriehoek naar de winnaarsdriehoek.

werkwijze:
Na het aanbieden van theorie vindt steeds toepassing plaats op de eigen casuïstiek van de deelnemers. Daarnaast kent de cursus ervaringsoefeningen, klassikale demonstraties van toepassingen van de theorie en oefeningen met praktijksituaties (met casuïstiek van de deelnemers) in kleine groepen.

aan te schaffen literatuur:
Timmermans, M. & Thunnissen, M. (2023). Transactionele Analyse bij burn-out. Voor organisatie en individu. Boom.

''Inhoudelijk sterk en praktisch toepasbaar met ervaren onderwijzers die elkaar goed aanvulden.''
- Oud deelnemer