Verbindend gezag in het onderwijs

Schoolteams worstelen met gedrag van leerlingen. Leraren voelen zich in de aanpak van probleemgedrag vaak klem zitten tussen twee uitersten: aan de ene kant is er corrigeren, toespreken, dreigen, straffen, een contract opstellen in de hoop om grip te krijgen op het gedrag van de leerling. Aan de andere kant zie je praten en begrip opbrengen, in de hoop dat dit de leerling motiveert tot luisteren of gedragsverandering. Binnen één school gaan beide praktijken vaak hand in hand. Ze leiden echter allebei gemakkelijk tot escalaties en spiralen van machteloosheid of tegenagressie. Veel schoolteams zijn daarom op zoek naar een aanpak die meer perspectief biedt en empowerment van docenten. Deze cursus biedt hiervoor een beproefde methode.  

Beluister de podcast van de docenten >

Doelgroep

Deze cursus is voor iedereen die met leerlingen werkt: schooldirecteuren, leraren, ambulant begeleiders, schoolmaatschappelijk werkers, intern begeleiders, en voor psychologen en orthopedagogen werkzaam in de onderwijsondersteuning en advisering in scholen voor (speciaal) basisonderwijs of (speciaal) voortgezet onderwijs of die vanuit hun eigen praktijk veel samenwerken met scholen. 

Inhoud

Dag 1: Waarom aandacht voor gezag? Het fundament van de brug en de pijler zelfcontrole. 

Dag 2: Escalatiepatronen, de-escaleren en verdieping op de pijlers (o.a.  alternatieven voor ouderwets straffen en  samenwerken met een steunnetwerk). 

Dag 3: Geweldloos Verzet ‘in engere zin’, het hoogste niveau van Waakzame Zorg, en presentaties cursisten.

Doelstelling

In deze driedaagse training ga je aan de slag met het toepassen van Verbindend Gezag en Geweldloos Verzet in de schoolsetting. Dit gedachtegoed van Prof. Haim Omer (Tel Aviv) biedt heldere richtlijnen voor de positie van de leraar: ga niet boven of naast de leerling staan, maar vanuit een vastberaden aanwezigheid en biedt begrenzing vanuit verbinding.
Een belangrijke pijler is daarnaast het (steun)netwerk: 'alleen ga je snel, samen kom je verder'. In elk schoolteam werk je met verschillende disciplines. Juist het erkennen van verschillen en het bundelen van de krachten van al deze mensen maakt dat leerlingen zich omringd voelen door volwassenen die samenwerken en dezelfde boodschap geven: ‘Wij geven jou niet op; we geven ook niet toe!'    

Werkwijze

De docenten maken gebruik van presentaties waarin beelden en voorbeelden zijn verwerkt, van filmclips, persoonlijke oefeningen, rollenspellen, reflecties, dialoog en cases. Tijdens de lessen oefen je zowel je attitude als vaardigheden door middel van rollenspel aansluitend bij de thema’s van de les.  

Aan te schaffen literatuur

• Omer (2019). Nieuwe autoriteit/ Verbindend gezag voor het onderwijs. Uitgeverij Pelckmans Pro.
• Faasen, Wiebenga & Faasen (2024). Werkboek Verbindend Gezag in het basisonderwijs. Uitgeverij Pica.

Voorbereiding

Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst schrijf je een korte motivatiebrief met je leerwensen. Daarnaast denk je vast na over een casus en lees je enkele hoofdstukken. In de digitale leeromgeving Moodle vind je de instructies en de reader Verbindend gezag in het onderwijs.